အေမ့ခံ သမိုင္းဝင္ ေသမင္းတမန္ ရထားလမ္း

ထိန္းသိမ္းမႈ ကင္းမဲ့ေနတဲ့ သမိုင္းဝင္ ေသမင္းတမာန္ ရထားလမ္း (ဓာတ္ပံု – ဧရာဝတီ)

မြန္ျပည္နယ္၊ သံျဖဴဇရပ္ၿမိဳ႕ထဲကေန ေရးၿမိဳ႕ ဘက္ကိုသြားတဲ့ ကားလမ္းအတိုင္း ထြက္လိုက္တဲ့အခါ ရထား လမ္းနဲ႔ ကားလမ္းဆံုရာ ေနရာကေန ဘယ္ဘက္ကို လွမ္းၾကည့္လိုက္ရင္ ေက်ာက္မီးေသြးနဲ႔ေမာင္းတဲ့ ရထားေခါင္း အေဟာင္းႀကီးတခုကို လွမ္းျမင္ႏိုင္ပါတယ္။

ကိုယ္ထည္ ေနရာတခ်ိဳ႕မွာ အစိမ္းေရာင္သုတ္ထားတဲ့ ရထားေခါင္းပ်က္ႀကီးကိုတင္ထားတဲ့ ရထား သံလမ္းရဲ႕ အရွည္က ေပ ၄၀ဝ ဝန္းက်င္သာသာ၊ အဲဒီရထားေခါင္းပ်က္ႀကီးက ခ်ံဳႏြယ္ေတြ ပိတ္ေနတဲ့ ေနရာရဲ႕ အလယ္မွာ ထီးထီးႀကီး။

ရထားေခါင္းတြဲႀကီးထားတဲ့ ဝင္းထဲကိုဝင္ဖို႔ အေပါက္ဝမွာက တံခါးကမရွိေတာ့၊ သစ္ပင္ေတြနဲ႔ ခ်ံဳႏြယ္ေတြ မရွင္းလင္းခဲ့တာ ဘယ္ႏွႏွစ္ရွိေနၿပီလဲဆိုတာ ခန္႔မွန္းလို႔မရပါဘူး။ ဒီေနရာက ဂ်ပန္ေခတ္ ေသမင္းတမန္ ရထားလမ္းလို႔ ကမာၻမွာ နာမည္ႀကီးခဲ့တဲ့၊ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံကို ျဖတ္ေဖာက္ခဲ့တဲ့ ရထားလမ္းရဲ႕ အစေနရာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီရထားလမ္းကို ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလက စၿပီး ေဖာက္လုပ္ခဲ့ကာ ၁၉၄၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ လကုန္ပိုင္းမွာ ၿပီးစီးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ ရထားလမ္း ေဖာက္လုပ္ရာမွာ ျမန္မာ ေခြ်းတပ္သား ၈ ေသာင္း ေက်ာ္၊ ႏိုင္ငံတကာက သံု႔ ပန္း မဟာမိတ္တပ္သား ၁ ေသာင္းေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္။

လမ္းေဖာက္လုပ္ရာမွာ အစာအာဟာရ မလံုေလာက္မႈေတြ၊ ရာသီဥတု ၾကမ္းတမ္းမႈေတြ၊ ႏွိပ္စက္ ညႇဥ္းပန္း မႈေတြေၾကာင့္ လူေပါင္းမ်ားစြာ အသက္ဆံုးခဲ့ရၿပီး ေသမင္းတမန္ ရထားလမ္းလို႔ နာမည္တြင္ ထင္ရွားခဲ့ပါတယ္။

ေသမင္းတမန္ ရထားလမ္းက ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ သံျဖဴဇရပ္ၿမိဳ႕ကေန ဘုရားသံုးဆူေတာင္ၾကားကိုျဖတ္ၿပီး ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေပါင္ၿမိဳ႕အထိ ေဖာက္လုပ္ခဲ့ကာ ရထားလမ္းအရွည္ မိုင္ ၂၅၀ ေက်ာ္ရွိပါတယ္။ ျမန္မာဘက္အျခမ္းမွာ ေတာ့ မိုင္ ၇၀ ဝန္းက်င္ရွိပါတယ္။

သံျဖဴဇရပ္ၿမိဳ႕က ေသမင္းတမန္လမ္းရဲ႕ အစ ေက်ာက္တိုင္မွာေတာ့ တဖက္ျခမ္းမွာ စာလံုးေတြ လံုးဝ ေပ်ာက္ကြယ္ေနၿပီး တဖက္မွာေတာ့စာလံုးတခ်ိဳ႕က ပ်က္စီးေနတာကို ေတြ႕ရတယ္။ မီးရထား စက္ေခါင္း ထားထားတဲ့ ရထားလမ္းတိုေလးရဲ႕ ေဘးႏွစ္ဖက္မွာ သမိုင္းသ႐ုပ္ကို ေဖာ္က်ဴးထားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာက စစ္သားေတြ၊ ေခြ်းတပ္သားေတြရဲ႕ နမူနာ ပံုစံကြန္ကရစ္ ႐ုပ္တုေတြက က်ိဳးပဲ့ပ်က္စီးေနတဲ့ အျပင္ ယခင္က ရွိေနခဲ့တဲ့ အ႐ုပ္ေတြေတာင္ ေပ်ာက္ကြယ္ေနတာကို ေတြ႕ရတယ္။

“ဒီေနရာကို မျပဳျပင္ေတာ့တာ ႏွစ္ေပါင္းၾကာၿပီ ဗ်။ တခ်ိဳ႕ႏွစ္ေတြမွာ စက္ေခါင္းႀကီးကို ေဆးသုတ္တာေတာ့ ေတြ႕ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဝင္းထဲမွာ ခ်ံဳေတြက တအားကိုထူေနၿပီ။ ျပင္မယ္လို႔ ၾကားေနတာ ၾကာၿပီ။ အခုထိ ဘာမွမျပင္ေသးဘူး” လို႔ စက္ေခါင္း ထားတဲ့ ျပတိုက္နဲ႔ ပန္းၿခံရဲ႕ နံေဘးရပ္ကြက္မွာ ေနထိုင္တဲ့ အမ်ိဳးသမီး တဦးက ေျပာျပတယ္။

ဒီရထားစက္ေခါင္းနဲ႔အတူ ေသမင္းတမန္ ျပတိုက္ကို ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွာ တည္ေဆာက္ခဲ့ပါတယ္။ ျပတိုက္ထဲမွာ ေသမင္းတမန္ ရထားလမ္း ေဖာက္လုပ္စဥ္က ေသဆံုးခဲ့ၾကတဲ့ ေခြ်းတပ္သားေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာ မဟာမိတ္ စစ္သားေတြရဲ႕ အသံုးအေဆာင္ေတြ၊ အဝတ္အစားေတြနဲ႔ မွတ္တမ္းဓာတ္ပံုေတြကို ျပသထားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုေတာ့ ျပတိုက္လို႔ ဆိုလို႔ရမယ့္ အရာေတြ ေပ်ာက္ဆံုးေနပါၿပီ။

ျပတိုက္လုပ္ထားတဲ့ အေဆာက္အအံုက ဒီ မီးရထား စက္ေခါင္းထားတဲ့ ဝင္းထဲမွာ မရွိေတာ့ပါဘူး။ ဒီျပတိုက္ ထဲက က်န္ခဲ့တဲ့ သမိုင္းအေထာက္အထား၊ ပစၥည္းတခ်ိဳ႕ကိုေတာ့ ျပတိုက္နဲ႔ မလွမ္း မကမ္းမွာရွိေနတဲ့ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတခုက ေစာင့္ေရွာက္ ထိန္းသိမ္းထားတယ္လို႔ ေဒသခံတခ်ိဳ႕က ေျပာျပၾကတယ္။

ဒါေပမယ့္ သမိုင္းဆိုင္ရာ အေထာက္အထားေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေပ်ာက္ဆံုးေနပါၿပီ။ ဒီ သမိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ဟာေတြကို တန္ဖိုးထား ထိန္းသိမ္းဖို႔ အဲဒီေခတ္ အစိုးရကလည္း အားမေပးသလို ျပည္သူ ေတြၾကားမွာလည္း စားဝတ္ေနေရး လံုးပန္းေနရတဲ့အတြက္ တန္ဖိုးထား ထိန္းသိမ္းမႈေတြ မလုပ္ႏိုင္ခဲ့ၾကပါဘူး။

“အရင္က ဓားကိုင္ထားတဲ့ ဂ်ပန္စစ္သားအ႐ုပ္ ေတြ၊ ေခြ်းတပ္သားေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ ပင္ပန္းဆင္းရဲစြာ လုပ္ေနရတဲ့ နမူနာအ႐ုပ္ေတြကို စတည္တုန္းက ထည့္ေဆာက္ခဲ့တာ။ ဒါေပမယ့္ အခု အဲဒါေတြအားလံုး ပ်က္စီး ေပ်ာက္ကြယ္ေနၿပီ။ ဘယ္သူကမွလည္း ဂ႐ုတစိုက္ ထိန္းသိမ္းမႈေတြ မလုပ္ခဲ့ဘူး” လို႔ သံျဖဴဇရပ္ေဒသခံ ဦးေမာင္ရီက ဆိုပါတယ္။

ျပတိုက္ရွိခဲ့တဲ့ ေခတ္ကာလက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ႀကီးစိုးေနတဲ့ ကာလျဖစ္တဲ့ အျပင္ စစ္တပ္က တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္လည္း ျဖစ္တယ္။ အဲဒီလို တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ တိုက္ခိုက္တဲ့ စစ္ပြဲမွာ၊ စစ္တပ္က တည္ေဆာက္တဲ့ လမ္းတံတားစီမံကိန္းေတြမွာ ျပည္သူေတြ ကို ေပၚတာဆြဲတာ၊ အဓမၼလုပ္ အားေပး ေစခိုင္းတာေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ ဒီလို ဂ်ပန္ေခတ္က ေခြ်းတပ္သားေတြ၊ အဓမၼေစခိုင္းမႈေတြရဲ႕ ျပယုဂ္ျဖစ္တဲ့ ေသမင္းတမန္လမ္းသမိုင္းကို ေဖ်ာက္ဖ်က္ထားတာလို႔လည္း ေဒသခံေတြက ယံုၾကည္ေန ၾကပါတယ္။

ေသမင္းတမန္ မီးရထားလမ္းေဖာက္ခဲ့တဲ့လမ္း ေဟာင္း ကုန္းေတြက သံျဖဴဇရပ္ၿမိဳ႕အပိုင္ထဲမွာ မရွိ ေတာ့ပါဘူး။ အကုန္လံုး ေနအိမ္ေတြနဲ႔ ျပည့္ေနပါၿပီ။ ဒီလမ္းေဟာင္းေနရာမွာ သံလမ္းေဟာင္းေတြမ်ား ရွိမလားလို႔ စံုစမ္း လိုက္တဲ့အခါမွာေတာ့ ကရင္ျပည္ နယ္၊ ဘုရားသံုးဆူဘက္ကို အခုေဖာက္လုပ္ဆဲျဖစ္တဲ့ ေျမသားလမ္းအတိုင္း သြားမယ္ဆိုရင္ ေတြ႕ႏိုင္ေသး တယ္ဆိုတာေၾကာင့္ သံျဖဴဇရပ္ၿမိဳ႕ကေန ေရးဘက္ကိုသြားတဲ့ ကားလမ္းအတိုင္း သြား၊ ဘုရားသံုးဆူ လမ္းခြဲလမ္းဆံုကို ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။

အခု အသစ္ေဖာက္လုပ္ေနတဲ့ သံျဖဴဇရပ္နဲ႔ ဘုရားသံုးဆူ လမ္းက ေသမင္းတမန္ ရထားလမ္း ေဟာင္းနဲ႔ တခ်ိဳ႕ ေနရာေတြမွာ ကပ္လ်က္ရွိေနၿပီး တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာေတာ့ ကားလမ္းအူေၾကာင္း တည္ေဆာက္မႈအရ အနည္း ငယ္ အလွမ္းေဝးတာကို ေတြ႕ရတယ္။

ေရးၿမိဳ႕နဲ႔ ဘုရားသံုးဆူ လမ္းခြဲကေန စတင္ ဝင္လိုက္တယ္ဆိုတာနဲ႔ ေျမသားလမ္းက အခုမွ ေရေလာင္း၊ ေျမက်စ္ေအာင္ျပန္ သိပ္တာေတြ လုပ္ေန တုန္းကာလဆိုေတာ့ ကားတစီး ျဖတ္သြားတာနဲ႔ ဖုန္ေတြ အလိပ္ လိုက္တက္လာပါတယ္။ ေအာက္ခံ ေျမကလည္း ေျမသိပ္ယႏၱရားေတြနဲ႔ လုပ္ေနတုန္းဆိုေတာ့ အထစ္လိုက္၊ အထစ္လိုက္ျဖစ္ေနပါတယ္။

ဒီေျမသားလမ္းကို ဂ်ပန္ အင္ဂ်င္နီယာေတြက ႀကီးၾကပ္ၿပီးေတာ့ လမ္းအရွည္ ၄ မိုင္အကြာကို ေဆာက္လုပ္ေရး ကုမၸဏီတခုစီကို လုပ္ခြင့္ေပးထားတယ္။ လုပ္ခြင့္ရ ကုမၸဏီေတြကလည္း ကိုယ့္နယ္ နိမိတ္အစမွာ ဘယ္ ကုမၸဏီ၊ ဘယ္အင္ဂ်င္နီယာက ႀကီးၾကပ္တယ္ဆိုတာ ဆိုင္းဘုတ္ ေထာင္ထားေပးတယ္။

ဒီလိုနဲ႔ မြန္ျပည္နယ္နဲ႔ ကရင္ျပည္နယ္အၾကား ဇီးႏွစ္ပင္ရြာကို ေရာက္ေတာ့ ေသမင္းတမန္ ရထား လမ္းေဟာင္း ေနရာေတြဟာ ရြာတန္းထဲက တခ်ိဳ႕ ေနအိမ္ေတြေအာက္မွ က်ေရာက္ေနၿပီး သံလမ္းေဟာင္း ေနရာတခ်ိဳ႕က ရြာအျပင္ဘက္ ေရာ္ဘာေတာထဲမွာ က်ေရာက္ေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

“ဒီရြာမွာ က်မတို႔လက္ထက္ မေျပာနဲ႔ က်မတို႔ အေမ ငယ္ငယ္ကတည္းက ဒီရထားလမ္းကုန္းေပၚမွာ သံလမ္း ေတြ မရွိေတာ့ပါဘူး။ တခ်ိဳ႕ လူေတြကလည္း ကိုယ့္ၿခံဝင္းထဲ ေရာက္ေနတဲ့ ရထားလမ္းကုန္းကို ၿဖိဳခ်တာေတြ လည္း ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕အိမ္ေတြမွာေတာ့ ရထားလမ္းကုန္းက က်န္ေနေသးတယ္။ က်မတို႔ မြန္ျပည္နယ္ဘက္ အျခမ္းမွာ ရထားလမ္းကုန္းေဟာင္းက ရြာထဲမွာ ေရာက္ေနတာမ်ားတယ္။ကရင္ ျပည္နယ္ဘက္မွာက ေတာထဲ ကို၊ ေရာ္ဘာၿခံေတြထဲ ကို ေရာက္တာက ပိုမ်ားတယ္” လို႔ ဇီးႏွစ္ပင္ရြာက ေဒသခံ မစႏၵာက ေျပာျပတယ္။

ဇီးႏွစ္ပင္ရြာကို ေက်ာ္သြားတဲ့အခါ ကရင္ တိုင္းရင္းသားရြာေတြ တရြာၿပီးတရြာ ဝင္ေရာက္ေမးျမန္းတဲ့အခါမွာ သူတို႔ရြာရဲ႕ နယ္နိမိတ္ထဲမွာေတာ့ ေသမင္းတမန္ ရထားလမ္းရဲ႕ ကုန္းတခ်ိဳ႕ ရွိေနၿပီး ဘယ္ရြာ၊ ဘယ္ေတာထဲမွာ ရထားလမ္းေဟာင္းတခ်ိဳ႕ ရွိႏိုင္ေသးတယ္ဆိုတဲ့ လမ္းၫႊန္မႈေၾကာင့္ ဆက္သြား ခဲ့ေပမယ့္ ဘယ္ေနရာမွာမွ ရထားလမ္းေဟာင္းကို မေတြ႕ရေတာ့ပါဘူး။

တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ေရာ္ဘာပင္ေတြကို စိုက္ ပ်ိဳးထားေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာေတာ့ ရထားလမ္း ေဟာင္းရဲ႕ ကုန္းေနရာမွာ အေလ့က်ေပါက္အပင္ေတြ ေတာလို ထူထပ္ေနပါၿပီ။ တခ်ိဳ႕ အပင္မ်ားဆိုလွ်င္ လံုးပတ္ ၂ ေပခြဲ ေလာက္အထိ ေရာက္ေနၿပီ။

“ဒီေနရာမွာ ထင္းလာရွာ၊ ဟင္းရြက္ေတြ လာ ခူးခဲ့တာ ႏွစ္ ၅၀ ေလာက္ရွိေနပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ တိတိပပ ရထား သံလမ္း အေဟာင္းကို က်ေနာ္မျမင္ ဖူးဘူး။ က်ေနာ္တို႔ မိဘေတြရဲ႕ အေျပာအရဆိုရင္ ဒီသံလမ္းေတြကို ျဖဳတ္ၿပီး ျပန္ေရာင္းစားသြားၾကတာ ႏွစ္ေပါင္းၾကာပါၿပီ” လို႔ အသစ္ေဖာက္ေနတဲ့ ကား လမ္းနဲ႔ တမိုင္နီးပါး အေဝးမွာရွိေနတဲ့ ေသမင္းတမန္ လမ္းေဟာင္းကို သြားၾကည့္စဥ္ ကရင္တိုင္းရင္းသား အသက္ ၆၀ ေက်ာ္ ေနၿပီျဖစ္တဲ့ ဦးေနာ္ခူးက ေျပာျပတယ္။

လက္ရွိအခ်ိန္အထိ သံျဖဴဇရပ္ၿမိဳ႕ကို ေရာက္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားမွန္သမွ် ဒီေသမင္းတမန္ လမ္းအစ ျပတိုက္နဲ႔ ပန္းၿခံကို လာၾကည့္ၾကတယ္၊ေသမင္းတမန္ ရထားလမ္း ေဖာက္လုပ္စဥ္မွာ ေသဆံုးခဲ့ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံ တကာက မဟာမိတ္ တပ္သားေတြကို ျမဳပ္ႏွံထားတဲ့ စစ္သခ်ႋဳင္းကိုလည္း သြားၾကည့္ၾကတယ္။

စစ္သခ်ႋဳင္းဟာ မဟာမိတ္တပ္သား ၃၇၀ဝ ေက်ာ္ကို ျမႇဳပ္ႏွံထားတဲ့ စစ္သခ်ႋဳင္းျဖစ္တဲ့အျပင္ ဒီစစ္သခ်ႋဳင္းကို ၁၉၄၆ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၁၈ ရက္ေန႔ က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ အဲဒီအခ်ိန္က ျမန္မာ ႏိုင္ငံရဲ႕ ဘုရင္ခံခ်ဳပ္ျဖစ္တဲ့ ဆာဟူးဘတ္ရန္႔တို႔က ဖြင့္ေပးခဲ့တယ္လို႔ သမိုင္းမွတ္တမ္းေတြအရ သိရပါတယ္။

ေသမင္းတမန္ျပတိုက္နဲ႔ ပန္းၿခံကို ျပင္ပ ပုဂၢလိ က ကုမၸဏီတခုကို ျပန္လည္ျပဳျပင္ဖို႔နဲ႔ တည္ေဆာက္ဖို႔ မူလက စီမံထားေပမယ့္ ဒီေျမေနရာကို သံျဖဴဇရပ္ ၿမိဳ႕နယ္ စည္ပင္သာယာအဖြဲ႕နဲ႔ ၿပီးျပတ္ေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ေသးတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ရပ္တန္႔ထားရာ၊ ယခု မတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးမွာ သမၼတရံုး ဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယ ဝန္ႀကီး ဦးသန္႔ရွင္းက ဒီႏွစ္ ဧၿပီလမွာစၿပီးေတာ့ ျပန္လည္ျပဳျပင္ တည္ေဆာက္မယ့္ အေၾကာင္း ေျပာ သြားခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္လည္း တကယ္တမ္း ျပတိုက္တခုျဖစ္ ဖို႔ဆိုတာ ေရရွည္ထိန္းသိမ္းေရး၊ မြမ္းမံေရးမ်ား အတြက္ ျပတိုက္ဝင္ေငြ တခုတည္းနဲ႔ ရပ္တည္လို႔မရ တာေၾကာင့္ ျပန္လည္ျပဳျပင္ တည္ေဆာက္ခြင့္ရမယ့္ ကုမၸဏီ အတြက္ တျခားစီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းတခုခုကို စီမံေပးမွရမယ္လို႔ မြန္ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕ စီမံကိန္းႏွင့္ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး ေဒါက္တာ မင္းႏြယ္စိုးက သံုးသပ္ပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔က အခု ျပည္ေထာင္စုအစိုးရရဲ႕ အတည္ျပဳခ်က္ကို ရၿပီဆိုေတာ့ ဒီကိစၥကို မၾကာခင္ အေကာင္ထည္ ေဖာ္ေတာ့မွာပါ။ ဒီျပတိုက္ဝန္းက်င္ကို ေရရွည္ရပ္တည္ႏိုင္ဖို႔ ျပတိုက္လုပ္ခြင့္ ရတဲ့သူကိုလည္း ျပတိုက္နားမွာ အဆင့္ရွိရွိဟိုတယ္မ်ိဳး၊ တျခား ဝင္ေငြရလမ္း တခုခုကို ျပန္ဖန္တီးေပးရမယ္။ ျပတိုက္ေျမေနရာကိုလည္း သူ႔ကို အပိုင္ေပးတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ ႏွစ္ရွည္ ငွားရမ္းလုပ္ကိုင္တာမ်ိဳး လုပ္ခြင့္ ေပးမယ္” လို႔ သူက ဆိုတယ္။

ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ေသမင္းတမန္ရထားလမ္းကို ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ၿပီး ကမၻာလွည့္ ခရီးသြားေတြ အတြက္ ရထားေျပးဆြဲေနတဲ့ လုပ္ငန္းက ႏိုင္ငံျခားသား ခရီးသြားမ်ားအေပၚ အလြန္ဆြဲေဆာင္မႈရွိတဲ့ လုပ္ငန္းအျဖစ္ ေအာင္ျမင္ေနပါၿပီ။ ေသမင္းတမန္ ရထားလမ္းေဟာင္း ေနရာကို ျပန္ေဖာက္ၿပီးေတာ့ ရထားေျပးဆြဲေနတာက ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕ ခရီးသြား လုပ္ငန္းအတြက္ ႏွစ္စဥ္ဝင္ေငြမ်ားစြာ ရေနခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွာေတာ့ ေသမင္းတမန္ ရထားလမ္းေဟာင္းကို ျပန္လည္ ေဖာက္လုပ္ၿပီး ရထားေျပးဆြဲဖို႔ဆိုတာ ေလာေလာဆယ္ မျဖစ္ႏိုင္ ေသးဘူးလို႔ ေဒါက္တာ မင္းႏြယ္စိုးက ေျပာပါတယ္။

“အခု ထိုင္းဘက္က ေသမင္းတမန္ ရထားလမ္း နဲ႔ ျပန္ခ်ိတ္ဆက္ဖို႔က ထိုင္းႏိုင္ငံဘက္မွာ ေရကာတာ ဆည္ႀကီး တခုက လမ္း၂ ခုၾကားမွာခံေနၿပီ။ တကယ္ လို႔ ျမန္မာဘက္က ရထားလမ္းေဟာင္းကို ျပန္ ေဖာက္ၿပီး ခရီးသြား ေတြကို ဆြဲေဆာင္ဖို႔ဆိုတာ လမ္း ၂ ခု ခ်ိတ္ႏိုင္မွျဖစ္မွာ။ ဆည္ႀကီးကို ပတ္ၿပီးေဖာက္ဖို႔ ကလည္း ခက္ခဲတယ္။ ဒီေသမင္းတမန္ ရထားလမ္း ကို ျပန္လုပ္ဖို႔ထက္ အခုေလာေလာဆယ္ ျပတိုက္နဲ႔ ပန္းၿခံကိုပဲ ပီပီျပင္ျပင္ျဖစ္ ေအာင္ အရင္လုပ္ရဦး မယ္” လို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။

လြန္ခဲတဲ့ ၁ ႏွစ္ေက်ာက္ ေသမင္းတမန္ ရထား လမ္း ျပတိုက္နဲ႔ ပန္းၿခံျပန္ေဆာက္ဖို႔အတြက္ မြန္ ျပည္နယ္က အေဝးေျပးကားလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ တလမြန္ကုမၸဏီကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးခဲ့ေပးမယ့္ ေျမ ေနရာကိစၥေတြနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး ျပန္လည္ဆိုင္းငံ့ထားရာ အခုခ်ိန္အထိ ေသခ်ာေရရာမႈ မရွိေသးဘူးလို႔ တလမြန္ ကုမၸဏီပိုင္ရွင္ ဦးႏိုင္ေမာင္တိုးက ေျပာျပတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဘယ္ကုမၸဏီကို လုပ္ခြင့္ေပးမလဲဆို တာ တိတိက်က် မသိရေသးဘူး၊ မိမိတို႔က ယခင္က လုပ္ခြင့္ရ ထားတဲ့ ကုမၸဏီျဖစ္ေပမယ့္ အခုခ်ိန္အထိ ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕က ဆက္သြယ္အေၾကာင္းၾကားတာ မရွိေသးဘူး လို႔ ဦးႏိုင္ေမာင္တိုးက ဆိုပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ တႏွစ္တုန္းက ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးေတြရဲ႕ အစည္းအေဝး ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးခဲ့တာကို စည္ပင္ ေျမျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေနလို႔ ဆိုင္းငံ့ထားရာ ကေန ျပတိုက္ဝန္းက်င္မွာ အစိုးရ႐ံုးေတြ တည္ ေဆာက္လာတာကို ေတြ႕ရေပမယ့္ အခုျပတိုက္ကို ျပန္ျပင္မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္တဲ့အခါမွာ ျပည္နယ္အစိုးရက ကုမၸဏီေတြကို တင္ဒါျပန္ေခၚမယ့္ အေျခအေနမ်ိဳးလားဆိုတာ တိတိက်က် ဘာမွမသိ ေသးဘူးလို႔ သူကဆက္ေျပာတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ ပထမလ်ာထားတာက က်ပ္သိန္း ၂ ေထာင္ ဝန္းက်င္နဲ႔ ျပတိုက္ကို ျပန္ေဆာက္ဖို႔ပါ။ အေရွ႕ပိုင္းက ဆိုင္ခန္းေတြေဆာက္ဖို႔ တင္ျပထားတာ ကို မသင့္ေလ်ာ္လို႔ ျပတိုက္အေနာက္ဘက္ ေရႊ႕ဆို တာနဲ႔ ျပန္ေျပာင္းၿပီး အစိုးရအဖြဲ႕ကို တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆိုင္းငံ့ထားတဲ့ တႏွစ္ေက်ာ္အတြင္း ဘာမွ တိတိက်က် မသိရေသး ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ကိုပဲ လုပ္ပိုင္ခြင့္ျပန္ေပးမွာလား၊ အရင္လို လုပ္ခြင့္ရဖို႔ တင္ဒါ ျပန္တင္ရမွာလားဆိုတာ ဘာမွ မသိဘူး။ ေနာက္လဆိုပဲ ျပန္ေဆာက္ေတာ့မယ္ ေျပာေနတယ္” လို႔ ဦးႏိုင္ေမာင္တိုးက ဆိုတယ္။

ေသမင္းတမန္လမ္းရဲ႕အစ ျပတိုက္နဲ႔ ပန္းၿခံေန ရာက ျပည္တြင္းျပည္ပ ခရီးသြားေတြ ဘယ္သူမဆို သံျဖဴဇရပ္ ၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရင္ အၿမဲသြားျဖစ္ၾကတဲ့ ေနရာပါ။ ဒါေပမယ့္ ျပတိုက္ကို ျပဳျပင္ထိန္းသိန္းဖို႔နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္မီ ျပတိုက္တခုျဖစ္ဖို႔ဆိုတာ တကယ့္ကို လြယ္ကူတဲ့အလုပ္ မဟုတ္ပါဘူး။

အစၥေရးႏိုင္ငံက ဒုတိယ ကမာၻစစ္အတြင္း ဂ်ဴး လူမ်ိဳးေတြ အသတ္ခံရလိုက္ရပံုကိုျပထားတဲ့ ျပတိုက္ မ်ိဳးလို ေခတ္မီနည္းပညာေတြကိုအသံုးခ်ၿပီး ေသမင္း တမန္သမိုင္းေတြ၊ ျဖစ္ရပ္ေတြကို ႐ုပ္သံမွတ္တမ္း၊ အသံစနစ္၊ အရုပ္စနစ္ေတြနဲ႔ ျပသႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ခရီးသြားေတြအေပၚ ပိုမိုဆြဲေဆာင္မႈ ရွိေစမွာျဖစ္တယ္လို႔ ေဒါက္တာ မင္းႏြယ္စိုးက သံုးသပ္ပါတယ္။

“က်ေနာ္ အစၥေရးက ျပတိုက္ေတြမွာ ေတြ႕ခဲ့ရ သလို အခန္းထဲကို ဝင္လိုက္တာနဲ႔ ပ႐ိုဂ်က္တာနဲ႔ ႐ုပ္သံ မွတ္တမ္းေတြကို ထိုးျပထားသလို တခ်ိဳ႕ေနရာ ေတြမွာ အမွန္တကယ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြကို အ႐ုပ္ေတြ၊ အသံေတြနဲ႔ ပံုေဖာ္ၿပီးေတာ့ တကယ့္ ျဖစ္ရပ္ အတိုင္း ခံစားႏိုင္ေအာင္ လုပ္မယ္ဆိုရင္ တကယ့္ကို ေကာင္းမယ္။ သာမန္ ဓာတ္ပံုေတြ၊ ႐ုပ္တုေတြနဲ႔ ျပ ထားရင္ေတာ့ ဆြဲေဆာင္မႈ အားနည္းမယ္”လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

http://burma.irrawaddy.org/article/2014/04/19/57649.html