ျမန္မာ့ေလာင္းကစား ပရီးမီးယားကို လႊမ္းေစရမည္

တာေမြျမိဳ႕နယ္ရွိ စားေသာက္ဆိုင္တဆိုင္ထဲက ပရီးမီးယားလိဂ္ပြဲကို ၾကည့္ေနၾကေသာ ေဘာလုံးပရိသတ္ (ဓာတ္ပံု – ဆိုင္မြန္ေရာကၠနီး / ဧရာဝတီ)

တာေမြၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ အျပာေရာင္ နီယြန္မီးမ်ား ထြန္းထားသည့္ အရက္ဆိုင္တြင္းက တီဗီဖန္သားျပင္ေပၚတြင္ အာဆင္နယ္ အသင္း၏ မန္ေနဂ်ာ အာဆင္၀င္းဂါး၏ မ်က္ႏွာႀကီးက ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ့စြာ ျဖင့္ ႐ံႈ႕တြေနသည္။ ပါးစပ္ကလည္း တစံုတရာကို လူမၾကားေအာင္ ေရရြတ္ေနၿပီး စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ အမူအရာျဖင့္ လက္တဖက္ကို တင္ပါးတြင္ ေထာက္ထားသည္။

တီဗီဖန္သားျပင္ေပၚက စိတ္ပ်က္ေနေသာ ျပင္သစ္အမ်ိဳးသားႀကီးလိုပင္ ကိုေအာင္ေက်ာ္သည္လည္း အက္စတန္ဗီလာ အသင္းမွ အန္တိုနီယိုလူနာက အာဆင္နယ္ အသင္းဘက္ကို ဂိုးသြင္းယူလိုက္ခ်ိန္တြင္ မေက်မနပ္ႏွင့္ ညည္းတြား ဆဲေရး လိုက္သည္။ စားပြဲ၀ိုင္းေတြဆီကေန ပစ္ေကၽြးမည့္ စားၾကြင္းစားက်န္ ေတြကို ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနၾကသည့္ လမ္းေဘးေခြးေတြ လည္း ညနက္လာၿပီ ျဖစ္သည့္အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ေလ်ာ့နည္းလာၿပီး ပ်င္းရိစြာႏွင့္ သမ္းေ၀ေနၾကသည္။

အဂၤလန္ ပရီးမီးယားလိဂ္ ေဘာလံုးၿပိဳင္ပြဲ၏ အဖြင့္ေန႔တြင္ အာဆင္နယ္အသင္းႏွင့္ ဘာမင္ဂမ္ၿမိဳ႕က အက္စတန္ဗီလာ အသင္းတို႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကေသာပြဲစဥ္ အခ်ိန္ ၈၅ မိနစ္တြင္ျဖစ္ပါသည္။ ယခုအပတ္ပြဲစဥ္မ်ားအတြက္ ကိုေအာင္ေက်ာ္ က်ပ္ေငြ ၃၀၀၀၀ ေလာင္းခဲ့ရာတြင္ အာဆင္နယ္ အသင္းအႏိုင္ရမည့္ဘက္မွ ေလာင္းခဲ့မိသည္။ သို႔ေသာ္လည္း စပိန္ႏို္င္ငံသား အန္တိုနီယို လူနာက အာဆင္နယ္ ဂိုးသမား လွမ္းမမီႏိုင္သည့္ ဂိုးတိုင္ေအာက္ေျခနားသို႔ ေဘာလံုးကို ကန္သြင္းလိုက္ၿပီး ခ်ိန္မွာေတာ့ ေအာင္ေက်ာ္၏ ေငြေတြ ဆံုး႐ံႈးဖို႔ နီးစပ္သြားေလၿပီ။ အက္စတန္ဗီလာက ၃ ဂိုး ၁ ဂိုး ႏွင့္ ဦးေဆာင္ႏိုင္လိုက္ျခင္းကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ရန္ မလြယ္ကူေတာ့ပါ။

“ဖုန္းထဲက မက္ေဆ့ခ်္ကို ဖ်က္လိုက္တာေကာင္းတယ္” ဟု မ်က္မွန္တပ္ထားေသာ အသက္ ၄၀ ၀န္းက်င္ အရြယ္ ကိုေအာင္ေက်ာ္ကေျပာသည္။ ညေနအေစာပိုင္းတုန္းက သူ႔ဖုန္းထဲကို ေဘာလံုးဒိုင္က ေလာင္ေၾကးစာရင္း ပို႔ေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေဘာလံုးပြဲေလာင္းျခင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တရားမ၀င္ပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ သူ႔ဖုန္းထဲက မက္ေဆ့ခ်္ကို ရဲက ျမင္ၿပီး အဖမ္းခံရတာမ်ိဳး မျဖစ္ခ်င္ဟုလည္း ဆိုသည္။

“ဒါေပမယ့္ အရင္ကထက္ ပိုၿပီးေကာင္းေတာ့ ေကာင္းလာပါတယ္၊ မိုဘိုင္းဖုန္းေတြ မေပၚခင္တုန္းက စာရြက္ေတြ သံုးရတယ္။ အဲဒါက ပိုက္ဆံအေပးအယူကိစၥမွာေရာ လူမျမင္ေအာင္ဖြက္ရတာေတြေရာ အခက္အခဲရွိတယ္” ဟု ေဘာလံုးပြဲေလာင္းရာတြင္ မိုဘိုင္းဖုန္းကို သံုးျပဳ ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ သူက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာျပသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူဦးေရ၏ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္သာ မိုဘိုင္းဖုန္း အသံုးျပဳႏိုင္ပါေသးသည္။

ေလာင္းေၾကးႏွင့္ အေလ်ာ္ေငြကို ပြဲၿပီးသည့္ အခါမွ အေပးအယူလုပ္ၾကသည္။ ဒိုင္က ဖြင့္သည့္ေလာင္းေၾကးႏႈန္းထားႏွင့္ ေလာင္းသူဖက္က ထိုေၾကးအလိုက္ အေလာင္းအစားျပဳျခင္းကို မ်ားေသာအားျဖင့္ ဖုန္းေပၚမွာသာ လုပ္ၾကသည္။ လူဦးေရ သန္း ၅၀ မွ ၆၀ အတြင္းရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းရေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူမ်ားစုသည္ အင္တာနက္သံုးစြဲႏိုင္ျခင္းမရွိသျဖင့္ တရားမ၀င္ အြန္လိုင္းမွ ေလာင္းကစားသည့္ အေလ့အထသည္ အခုမွ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာစသာ ရွိေသးသည္ဟု ကိုေအာင္ေက်ာ္က ေျပာသည္။

ကိုေအာင္ေက်ာ္၏ မိတ္ေဆြ ကိုဘို၀င္းသည္ ဗလေကာင္းေကာင္းႏွင့္ ေဆးမင္ေၾကာင္ထိုးျခင္းကို ႏွစ္ခ်ိဳက္သူျဖစ္ပံုရသည္။ စကားေျပာသည့္အခါ ထြက္လာသည့္ အသံက စတိုင္က်က် ႐ုပ္ရွင္မင္းသားတေယာက္၏ အသြင္မ်ိဳးႏွင့္ ဆန္႔ က်င္စြာ လက္ေ၀ွ႔သမားမိုက္တိုင္ဆန္၏ အသံမ်ိဳး ျဖစ္ေနသည္။ အျပင္ဖက္က မိုးေရစိုရႊဲေနသည့္ လမ္းေပၚမွာ အိမ္အျပန္ ခရီးကို လႈပ္လီလႈပ္လဲ့ သြားေနၾက သည့္ မိန္းကေလးေတြကို ျမင္သည့္အခါ ေဘးကလူကို တံေတာင္ႏွင့္ တြက္၍ အခ်က္ ျပရင္း စကား၀ိုင္းထဲသို႔ ၀င္လာသည္။

“တခါတေလ က်ရင္ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္တယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ ႐ံႈးပါတယ္” ဟု သူက ရယ္ေမာရင္းေျပာသည္။

“က်ေနာ္ အပတ္တိုင္းေတာ့ မေလာင္းပါဘူး။ တခါတေလမွပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီေန႔က ေဘာလံုးရာသီ အစေလ၊ ဒါေၾကာင့္ ဒီတပတ္ ေလာင္းလိုက္တယ္” ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။

ေလာင္းကစားျခင္းသည္ ယေန႔ေခတ္အခါတြင္ ျမန္မာတို႔၏ အစိတ္အပိုင္းတခုလို ျဖစ္ေနသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရပန္းစား ေနေသာ “ႏွစ္လံုး” ၊ “သံုးလံုး” စသည့္ ေလာင္းကစား နည္းတို႔သည္ ထိုင္းႏိုင္ငံ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္း၏ ညႊန္းကိန္းမ်ားႏွင့္ ထိုင္းထီ ကို အေျချပဳထားၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

“တလံုး” ဆိုသည္မွာ ျမန္မာ ေလာင္းကစားေလာက၏ အဓိက သံုးခုထဲမွ တခုျဖစ္သည္။ နွစ္စဥ္ ၾသဂုတ္လမွ ေမလ အတြင္း က်င္းပျပဳလုပ္သည့္ ဥေရာပ ေဘာလံုးပြဲစဥ္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာေဘာလံုးၿပိဳင္ပြဲမ်ား၊ ေဘာလံုးရာသီခ်ိန္ ျပင္ပမွ ခ်စ္ၾကည္ေရး ေျခစမ္းေဘာလံုးပြဲမ်ားကို ေလာင္းၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုအထဲတြင္ အဂၤလန္ ေဘာလံုးၿပိဳင္ပြဲမ်ားသည္ ေရပန္း အစားဆံုး ႏွင့္ အက်ိဳးအျမတ္ အမ်ားဆံုးျဖစ္သည္ဟု ေဘာလံုးလက္ခြဲဒိုင္ ကိုမင္းေမာင္က ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။ ၎ လုပ္ကိုင္ေနသည့္ လုပ္ငန္း၏ ၇၀ မွ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ၀န္းက်င္ျဖစ္သည္ဟုလည္း သိရသည္။

ရန္ကုန္ ေျမာက္ပိုင္း ေျမာက္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ရွိ ဆူညံေနေသာ လဘက္ရည္ဆိုင္အတြင္းတြင္ ရွက္တတ္ပံုရေသာ အသက္ ၃၂ ႏွစ္ အရြယ္ ကိုမင္းေမာင္က ေလသံခပ္တိုးတိုးျဖင့္ ေဘာလံုးဒိုင္ကိုင္ျခင္းမွ သူ႔အတြက္ ၁ လလွ်င္ က်ပ္ေငြ ၂၀၀၀၀၀ ခန္႔ ျမတ္ေၾကာင္း ေျပာျပသည္။ သူက သူယံုၾကည္စိတ္ခ်ရသူ ၈ ေယာက္ မွ ၁၀ ေယာက္ၾကားခန္႔ ရွိေသာ ေလာင္းကစား သူမ်ားႏွင့္သာ အလုပ္လုပ္သည္ ဟုလည္းသိရသည္။

“က်ေနာ္ ယံုၾကည္တဲ့သူေတြနဲ႔ပဲ အလုပ္လုပ္တယ္” ဟု သူကေျပာသည္။

ေလာင္းကစားျခင္းသည္ တရား၀င္လုပ္ငန္းမဟုတ္သည့္အတြက္ အမွားအယြင္း တစံုတရာျဖစ္လွ်င္ မည္သူ႔ထံကမွ ဥပေဒ ေၾကာင္းအရ အကူအညီေတာင္း၍ မရႏိုင္ေပ။ အခ်ိဳ႕ဒိုင္မ်ားသည္ ထိုးသားထံမွ ေလာင္းေၾကးေငြမ်ား မရရွိသည့္ အခါမ်ား ရွိသလို ထိုးသားမ်ားသည္လည္း ႏိုင္ပါလွ်က္ႏွင့္ ဒိုင္က အေလ်ာ္ေငြ ျပန္မေပးသည့္ အခါမ်ိဳးလည္းရွိသည္။

“က်ေနာ္ တခါတုန္းက သံုးသိန္း ႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒိုင္က ေပ်ာက္သြားတယ္ ေပၚမလာေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္ ဘယ္လိုတတ္ ႏိုင္မွာလဲ။ ရဲကို သြားတိုင္ရမွာလား” ဟု ကိုေအာင္ေက်ာ္က ရယ္ရင္းေျပာသည္။

ကိုမင္းေမာင္က ၎ေကာင္းစြာသိသည့္ ထိုးသားမ်ားထံမွ ေလာင္းေၾကးမ်ားကိုသာ လက္ခံသကဲ့သို႔ပင္ ကိုေအာင္ေက်ာ္ သည္လည္း ယခုအခါတြင္ သူသိၿပီး ယံုၾကည္ရေသာ ဒိုင္မ်ားထံတြင္သာ ေလာင္းေတာ့သည္။ “ဒီတေယာက္ကို က်ေနာ္ သိတာ ၆ ႏွစ္ ၇ ႏွစ္ေလာက္ရွိၿပီ” ဟု သူ၏ ဆမ္ေဆာင္းဖုန္းထဲမွ အေစာေလးတင္ကမွ ယခုတပတ္အတြက္ တင္ခဲ့သည့္ ေလာင္းေၾကးမ်ားကို ၾကည့္ရင္း ကိုေအာင္ေက်ာ္က ေျပာသည္။

ကိုမင္းေမာင္သည္ သည္ လက္ခြဲဒိုင္ငယ္ေလးသာ ျဖစ္ေသာ္လည္း ဒိုင္ႀကီးတေယာက္ ျဖစ္သည့္ ကိုလင္းညိဳ ကဲ့သို႔ပင္ လုပ္ငန္း အဆင္ေျပေစရန္ အတြက္ ရဲကို လိုင္းေၾကးေပးရသည္။

“က်ေနာ္ တလကို ၁၀၀၀၀ ေပးရတယ္။ လံုၿခံဳေရးအတြက္ေပ့ါေလ” ဟု သူကဆိုသည္။ ထို႔ျပင္ သူ႔အေနျဖင့္ လူသိနည္းေအာင္ တတ္ႏိုင္သမွ်ႀကိဳးစားေၾကာင္း သို႔မွာသာလွ်င္ ေနာက္ရဲတေယာက္က သိသြားၿပီး သူ႔ကိုပါ ပိုက္ဆံေပးရမည့္အျဖစ္မ်ိဳးကို ေရွာင္ႏိုင္မည္ဟု ဆက္ေျပာသည္။

သဃၤန္းကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္မွာေနထိုင္သည့္ ကိုလင္းညိဳ အတြက္ ေဘာလံုးဒိုင္ကိုင္ျခင္းသည္ အေတာ္ေလး အက်ိဳးအျမတ္ရွိေသာ လုပ္ငန္းျဖစ္သည္။ ပံုမွန္ေဘာလံုးရာသီ အခ်ိန္တြင္ အပတ္စဥ္ အေလ်ာ္အစားေငြ လည္ပတ္မႈသည္ က်ပ္ေငြ သန္း ၃၀ ခန္႔ ရွိသည္ဟု ဧရာ၀တီကို ေျပာျပသည္။

သို႔ေသာ္ အျမတ္ေငြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ရဲႏွင့္ ေဒသ ဆိုင္ရာတာ၀န္ရွိသူမ်ား လက္သို႔ ေရာက္သြားသည္ဟု သူက ဆိုသည္။ “က်ေနာ္တို႔က အလႈေငြေပးတယ္လုိ႔ ေခၚတယ္။ တလကို ၃၀၀၀၀၀ ေလာက္ေပးရတယ္” ဟု ကိုလင္းညိဳက ရယ္ရင္းေျပာသည္။

ရဲႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာ တာ၀န္ရွိသူမ်ားကို ေပးရေသာေငြ ပမာဏကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္မည့္ နည္းလမ္းမ်ားကိုလည္း ကိုလင္းညိဳ ရွာေဖြေနသည္။ “သီတင္းပတ္ကုန္ ရက္ေတြဆိုရင္ က်ေနာ္ အိမ္မွာမေနဘူး၊ တျခား ေနရာေတြ သြားေနတယ္။ ဘယ္ကိုသြားမယ္လို႔လဲ ႀကိဳတင္စီစဥ္ မထားဘူး” ဟုသူကေျပာသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ထဲက ဟိုတယ္ႀကီးေတြသည္ ကိုလင္းညိဳတို႔လို အိမ္မွာ အလုပ္မလုပ္ခ်င္သည့္ ေဘာလံုးဒိုင္ေတြအတြက္ သီတင္းပတ္ကုန္ရက္ေတြမွာ အလုပ္လုပ္ၾကသည့္ ေနရာေတြျဖစ္သည္။

တရား၀င္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္ေလာက္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ား ရရွိႏိုင္ရန္ပင္ မလြယ္ကူသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေလာင္းကစားစီးပြားေရး၏ အရြယ္အစားကို မသိႏိုင္ပါ။ သို႔ေသာ္လည္း ယခင္က ခန္႔မွန္း တြက္ခ်က္မႈမ်ား အရဆိုလွ်င္ ေလာင္းကစားစီးပြားေရး၏ ေန႔စဥ္တန္ဖိုးသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅သန္းမွ ၁၀သန္း ၾကား တြင္ရွိသည္ဟု သိရသည္။ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ ျပည္သူမ်ားက ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ စံႏႈန္းမ်ားေအာက္သို႔ ေရာက္ေနခ်ိန္တြင္ ေလာင္းကစား စီးပြားေရးက စုစုေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅၃ ဘီလီယံမွ်ရွိေနသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေလာင္းကစားျခင္းသည္ ရွည္ၾကာေသာ သမိုင္းအစဥ္အလာလည္းရွိခဲ့သည္။ ကိုလိုနီေခတ္က ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ ရဲအရာရွိအျဖစ္ အမႈထမ္းခဲ့ဖူးေသာ စာေရးဆရာႀကီး George Orwell သည္ သူ၏ေက်ာ္ၾကားေသာ Animal Farms ႏွင့္ 1984 ၀တၳဳမ်ားတြင္ အၾကြင္းမဲ့ အာဏာရွင္စနစ္ႏွင့္ ျပည္သူမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ စနစ္ထြန္းကားလာမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းကို ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႀကိဳတင္၍ ေဟာကိန္းထုတ္ေရးသားခဲ့သူျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရွိ အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ သူ၏ အေစာပိုင္း လက္ရာတခုျဖစ္ေသာ An Incident in Rangoon အက္ေဆးတြင္ “ေလာင္းကစားျခင္းသည္ သူတို႔ (ျမန္မာတို႔)၏ ပင္ကိုယ္ စိတ္ခံစားမႈျဖစ္သည္။ က်ေနာ္တို႔ (အဂၤလိပ္မ်ား) အရက္ႀကိဳက္ တတ္ၾကသလိုပင္ျဖစ္သည္” ဟုေရးသားခဲ့သည္။

၂ လံုး၊ ၃ လံုး စသည့္ ဂဏန္းထီမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံ႐ံုးက ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ ေပးပို႔သည့္ ေၾကးနန္းသတင္းတြင္ “အဆိုပါ ထီေလာင္းကစားျခင္းတြင္ ျပည္သူ မည္မွ်ပါ၀င္ေနသည္ကို သိရန္ မျဖစ္ႏိုင္ ေသာ္လည္း သတင္းစုေဆာင္းေပးသူ တေယာက္၏ ခန္႔မွန္းမႈအရ အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူတို႔၏ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ( လူ ၁၇.၅ သန္းေက်ာ္) သည္ ထီေလာင္းကစားျခင္းကို ပံုမွန္ျပဳလုပ္ၾကသည္ဟု ကၽြႏ္ုပ္တို႔ၾကားသိရသည္” ဟု ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

အဆိုပါ သတင္းေပးပို႔မႈတြင္ ေယာက္်ားေလးမ်ားက ပိုၿပီးစိတ္၀င္စားၾကသည့္ ေဘာလံုးပြဲေလာင္းကစားကို ထည့္သြင္း ရည္ညႊန္းထားျခင္း မရွိပါ။ ၂ လံုး ႏွင့္ ၃ လံုး ထီေလာင္းကစားမွာေတာ့ က်ား၊ မ မေရြး ပါ၀င္ၾကသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေလာင္းကစားျခင္းသည္ လူနည္းစုသာ တတ္ကၽြမ္းသည့္ အျခားေသာ က႑အခ်ိဳ႕ႏွင့္လည္း ေပါင္းစပ္၍ ေနသည္။ ဂဏန္းေဗဒင္သည္ ျမန္မာမ်ား မည္သို႔ေလာင္းရမည္ကို တြက္ခ်က္ရာတြင္ အသံုးမ်ားသည္။ တခါ တရံ လကၡဏာဆရာမ်ား၊ နကၡတ္ေဗဒင္ ပညာရွင္မ်ား ႏွင့္လည္း တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးတတ္ၾကသည္။

သုေတသီ တဦးျဖစ္ေသာ ေဒၚမိမိခ်ိဳက သူ၏ Female Gambler, Media and Modernity in Myanmar After 1997 စာတမ္းတြင္ “ ၂ လံုး၊ ၃ လံုး ဂဏန္းမ်ား ေပးေလ့ရွိေသာ ေက်ာ္ၾကားသည့္ နတ္၀င္သည္ တေယာက္သည္ အသက္ ၃၀ ၀န္းက်င္ေလာက္ရွိမည့္ အမ်ိဳးသမီး တေယာက္ျဖစ္သည္။ လူေတြက သူ႔ထံသို႔လာၿပီး စီးပြားေရး အေျခအေနမ်ား၊ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသား အခ်ိဳ႕က စာေမးပြဲကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမးျမန္းတတ္ၾကသည္” ဟု ေရးသားခဲ့သည္။ အဆိုပါ နတ္၀င္သည္က သူသည္ ျပည္ေဒသမွ ထင္ရွားသည့္ “ျမစိမ္းမင္းသမီး” နတ္ႏွင့္ ၀ိဥာဥ္ခ်င္း ဆက္သြယ္ကာ ေဟာၾကားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚမိမိခ်ိဳကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္လည္း လွ်ိဳ႕၀ွက္ဆန္းက်ယ္ေသာ ပညာရပ္မ်ားကို ေလာင္းကစားရာတြင္ အားကိုးအားထား ျပဳျခင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ တူတူပင္ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ယံုၾကည္လက္ခံျခင္းမွာ အငယ္စား ေလာင္းကစားသမားမ်ားသာ မဟုတ္ေပ။ အဓိက ပင္မ စီးပြားေရး ႏွင့္ ဘ႑ာေရးလုပ္ငန္းႀကီးမ်ား၏ ေလာင္းကစားဆန္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အစဥ္ အဆက္ ပါ၀င္ခဲ့ေသာ ေရွ႕ျဖစ္နိမိတ္ေဟာကိန္းမ်ား၏ အခန္းက႑ကို ေလ့တာတင္ျပထားသည့္ “ A World of Chance: Betting on Religion, Games, Wall Street” စာအုပ္ကို ပူးတြဲေရးသားခဲ့သူ ကေနဒါႏိုင္ငံ McGill တကၠသိုလ္မွ ပါေမာကၡ Reuven Brenner က အေနာက္တိုင္း ဘ႑ာေရးေလာကတြင္ ေဗဒင္ပညာက အေထာက္အကူ တရပ္အေနျဖင့္ ရွိေနခဲ့ သည္မွာ ကာလၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။ “ Wall Street မွာေလွ်ာက္ၾကည့္လိုက္ပါ။ ႐ံုးခန္းေတြ ေရွ႕မွာ လကၡဏာ ဆရာေတြ၊ ေဗဒင္ဆရာေတြ ေတြ႔လိမ့္မယ္” ဟု သူကဆိုသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ေဘာလံုးေလာင္းကစားမွာေတာ့ ၂ လံုး၊ ၃ လံုး ထီေတြႏွင့္ အေနာက္တိုင္း Wall Street ဘ႑ာေရး ဌာနေတြလို မဟုတ္ဘဲ ၀ိဥာဥ္ေလာကႏွင့္ ပို၍ကင္းကြာ သလိုထင္ရသည္။ အသင္း၏ အေျခအေနႏွင့္ အရည္အေသြးကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္ လိုအပ္ၿပီး တခါတရံ ေလာင္းကစားသမားမ်ားသည္ မိမိတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္ စိတ္ဆႏၵ အႀကိဳက္ကို ေဘးဖယ္၍ စဥ္းစားရျခင္းမ်ိဳးလည္း ရွိသည္။

“က်ေနာ္တို႔က က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳက္တဲ့ အသင္းကို ေလာင္းတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ႏိုင္မယ္ထင္တဲ့ အသင္းကိုေလာင္းတယ္” ဟု ကိုဘိုမင္း ကေျပာသည္။

အားကစားတြင္ အေလာင္းအစားလုပ္ျခင္းအပါအ၀င္ ေလာင္းကစားျခင္းသည္ ဥပေဒတြင္း သို႔မဟုတ္ ဥပေဒပ ျဖစ္သည္ ဆိုသည့္ အခ်က္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္သာမက အျခားႏိုင္ငံမ်ားတြင္လည္း အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ကိစၥတခုျဖစ္သည္။ ေလာင္းကစားျခင္းကို ဆန္႔က်င္သူမ်ားက ထိုအေလ့အထကို စြဲလမ္းျခင္းျဖင့္ လူမႈေရးႏွင့္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာမ်ား ေပါက္ဖြားလာေစလိမ့္မည္ဟု ဆိုၾကသည္။ တရား၀င္ျဖစ္ေရးကို ေထာက္ခံသူမ်ားကမူ တားျမစ္ကန္႔သတ္ ထားျခင္းသည္ ေမွာင္ခိုစီးပြားေရးကို ဖန္တီးေပးလိမ့္မည္ျဖစ္ၿပီး တိုင္းျပည္၏ အခြန္ေငြရရွိမႈကိုလည္း က်ဆင္းေလ်ာ့နည္း ေစလိမ့္မည္ဟု ျပန္လည္ေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။

မိဘမ်ားကို လုပ္ေကၽြးေထာက္ပံ့ေနေသာ ကိုမင္းေမာင္ အတြက္ကေတာ့ တရားမ၀င္ ေဘာလံုး ဒိုင္ကိုင္ျခင္းသည္ သူ လုပ္ႏိုင္သမွ်၏ အစြမ္းကုန္ျဖစ္သည္ ဟု သူကဆိုသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးတြင္ လူငယ္အလုပ္လက္မဲ့ မ်ားျပားမႈ ျပႆနာသည္ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဖြင့္ဆိုခဲ့သလိုပင္ လူမႈေရးတည္ၿငိမ္မႈအတြက္ ၿခိမ္း ေျခာက္မႈျဖစ္ေနသည္။

“က်ေနာ့္မွာ တျခားလုပ္စရာ အလုပ္မရွိဘူး၊ က်ေနာ္လည္း ကုန္သည္စီးပြားေရးသမား တေယာက္ျဖစ္ခ်င္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ့္မိဘကို ေထာက္ပံ့ရဦးမယ္။ က်ေနာ္ ပိုက္ဆံ မစုႏိုင္ေသးဘူး” ဟု ကိုမင္းေမာင္ကေျပာသည္။

A World of Chance စာအုပ္တြင္ စာေရးသူ Reuven Brenner က အဂၤလန္ႏိုင္ငံမွ Royal Commission on Gambling (1976-78) ၏ သံုးသပ္ခ်က္ႏွင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက အရက္ကို ပိတ္ပင္တားျမစ္ထားျခင္း ကို ႐ုပ္သိမ္းရန္အတြက္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ား ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ခဲ့သည္မ်ား ႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ေဖာ္ျပထားသည္။ အဂၤလန္ ႏိုင္ငံ မွ ေလာင္းကစားျခင္းေလ့လာခ်က္တြင္ “တားျမစ္ပိတ္ပင္ထားျခင္းသည္ အလြန္သိသာေသာ မိုက္မဲမႈ ျဖစ္သည္”ဟု ေဖာ္ျပ ခဲ့သည္။ “ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးသူမ်ားၾကားတြင္ ေလာင္းကစားျခင္းတင္းက်ပ္စြာ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း၊ ဥပေဒျဖင့္ တားျမစ္ျခင္းသည္ စိတ္ဓာတ္ပ်က္ျပားထိခိုက္မႈကို ျဖစ္ေစၿပီး ရဲမ်ားကိုလည္း လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ျပဳေစႏိုင္သည့္အတြက္ အာဏာပိုင္ မ်ားကို အထင္အျမင္ေသးခံရျခင္းမ်ား ျဖစ္လာႏိုင္သလို ေလာင္းကစား စီးပြားေရးသည္လည္း ဥပေဒ ျပင္ပသို႔ ေရာက္ရွိသြား မည့္အျပင္ မသမာမႈလုပ္ငန္းမ်ားကို ကာကြယ္ရင္း အုပ္စုဖြဲ႕ရမ္းကားမႈမ်ား ျဖစ္လာလိမ့္မည္” ဟု မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့ သည္။

ၿဗိတိန္ေလာင္းကစားလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအဖြဲ႕ (Association of British Bookmakers) ၏ ကိုယ္စား Deloitte စာရင္းစစ္အဖြဲ႕ က ၂၀၁၃ခုႏွစ္ ေမလတြင္ ျပဳလုပ္ေပးခဲ့ေသာ ေလ့လာမႈအရ ၿဗိတိန္စီးပြားေရးတြင္ စတာလင္ေပါင္ ၂.၃ ဘီလီယံ (အေမရိ ကန္ေဒၚလာ ၃.၆ ဘီလီယံ) ခန္႔ပါ၀င္ေနၿပီး အလုပ္အကိုင္ေနရာ ၄၀၀၀၀ ေက်ာ္ ဖန္တီးေပးထားသည္ဟု သိရသည္။ သို႔ ေသာ္လည္း ၂၀၁၀ ခုႏွစ္က ေကာက္ယူခဲ့သည့္ စစ္တမ္းတခုတြင္မူ ေလာင္းကစားျခင္းက လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းအေပၚတြင္ သက္ေရာက္မႈ မရွိဟု မဆိုႏိုင္ေၾကာင္း ၀န္ခံခဲ့သည္။

အဆိုပါ ၂၀၁၀ စစ္တမ္း အတြက္ ေမးျမန္းခံခဲ့ရသူ အမ်ားစုက တားျမစ္ပိတ္ပင္မႈကို ဆန္႔က်င္ေၾကာင္း ေျဖၾကားခဲ့ၾကသည္။ “တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ မရွိ”ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေ၀ဖန္ခဲ့ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာကေတာ့ ေလာင္းကစားျခင္းသည္ ဥပေဒကို ဆန္႔က်င္ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ လႊတ္ေတာ္က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို လုပ္ေဆာင္သည့္ အေနျဖင့္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွ ယေန႔အထိ ဥပေဒ ၆၈ ခု ျပဌာန္းေပးခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း ေလာင္းကစားကိစၥသည္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ၏ ဦးစားေပး အေၾကာင္းအရာ မဟုတ္သျဖင့္ လႊတ္ေတာ္တြင္ ယခုအခ်ိန္အထိ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးျခင္း မရွိေသးေပ။

“ေလာင္းကစားဆိုတာ ျမန္မာေတြရဲ႕ ကိုယ္က်င့္စ႐ိုတ္နဲ႔ ဆန္႔က်င္ဖက္လို႔ ထင္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဥပေဒကို ေျပာင္းဖို႔ ဆိုတာမ်ိဳး ထုတ္ေျပာဖို႔ ဘယ္သူမွ အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးဥာဏ္၀င္းက ေျပာသည္။

ဤသို႔ဆိုပါလွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားသည္ သာမန္ျပည္သူမ်ားႏွင့္ ကင္းကြာေနသလို ျဖစ္ေနပါမည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေလာင္းကစားျခင္းကို ပိတ္ပင္ထားသည့္ အေပၚ ၎၏ အျမင္ကို ေမးၾကည့္သည့္ အခါ “တျခားႏိုင္ငံေတြ မွာလိုမ်ိဳး တရား၀င္ျဖစ္သင့္တာေပါ့” ဟု ကိုေအာင္ေက်ာ္က ေျပာသည္။

သံဗူးထဲက အားျဖည့္အခ်ိဳရည္ကို နည္းနည္းခ်င္း စုပ္ေသာက္ေနသည့္ ကိုဘိုမင္းကလည္း သေဘာတူဟန္ျဖင့္ ေခါင္းညိတ္ ျပသည္။ သူေခါင္းကို မလႈပ္မီ အခ်ိန္ေလးတြင္ အာဆင္နယ္အသင္းမွ ခ်က္လူမ်ိဳး အလယ္တန္းလူ ေသာမတ္စ္႐ိုဆစ္စကီး ၏ အားပါသည့္ ကန္ခ်က္က အက္စတန္ဗီလာ ဂိုးေပါက္ႏွင့္ ကိုက္အနည္းငယ္အကြာမွ လိမ့္ထြက္သြားသည္။ ကိုဘိုမင္း ႏွင့္ ကိုေအာင္ေက်ာ္တို႔၏ ေနာက္ဆံုး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရေလၿပီ။

ေလာင္းကစားဒိုင္မ်ား၊ ထိုးသားမ်ား ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းမႈတြင္ နာမည္မ်ားလႊဲေျပာင္းထားပါသည္။

(Simon Roughneen ၏ As English Football Season Starts, Burma’s Gamblers Play the Odds ကို ႏိုင္မင္းသြင္ ဘာသာျပန္သည္)

http://burma.irrawaddy.org/archives/47175