သမၼတကေနဒီ လုပ္ႀကံခံရတဲ့ေန႔က ျမန္မာတို႔ေတြးမိခဲ့သမွ်

အေမရိကန္သမၼတေဟာင္း ဂၽြန္ အက္ဖ္ ကေနဒီ လုပ္ၾကံခံခဲ့ရတာ ႏုိ၀င္ဘာလ ၂၂ ရက္ ေသာၾကာေန႔ဆိုရင္ ႏွစ္ ၅၀ တင္းတင္း ျပည့္ေျမာက္ေတာ့ မွာျဖစ္ပါတယ္။

ကေနဒီဟာ အဲဒီအခ်ိန္တုန္္းက ျမန္မာႏုိင္ငံလူငယ္ေတြၾကားမွာ ထင္ရွားတဲ့၊ စိတ္၀င္စားၾကတဲ့ သမၼတတစ္ဦးျဖစ္ၿပီးေတာ့ သူလုပ္ၾကံခံရတဲ့အေပၚ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ၀ါရင့္သတင္းစာဆရာႀကီး တစ္ဦးကေျပာ ပါတယ္။ ႏုိင္ငံမွာ ဒီလိုေခါင္းေဆာင္ေတြ ရဲ႕ ေရွ႕ေဆာင္မႈ မရွိတဲ့ အတြက္ ဆံုး႐ႈံးမႈျဖစ္ရတယ္လုိ႔ ၀ါရင့္ သံတမန္ ေဟာင္းတစ္ဦးကလည္း သံုးသပ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ဆက္ေျပာျပပါမယ္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ၃၅ ဦးေျမာက္သမၼတျဖစ္သူ ဂၽြန္ အက္ဖ္ ကေနဒီ (John F. Kennedy) ဟာ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္၊
ႏို၀င္ဘာလ ၂၂ ရက္ေန႔က အေမရိကန္ေတာင္ပိုင္း၊
တကၠဆက္စ္ျပည္နယ္၊ ဒါးလက္စ္ၿမိဳ႕မွာ အေမရိကန္အလယ္ပိုင္း
ေဒသ စံေတာ္ခ်ိန္ ေန႔လည္ ၁၂ နာရီခြဲမွာ ေသနတ္သမား
လီ ဟာေဗး ေအာ့စ္ေ၀ါလ္ဒ္ (Lee Harvey Oswald) က ပစ္ခတ္လုပ္ၾကံတဲ့ အတြက္ ကြယ္လြန္သြားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ေၾကးမံုသတင္းစာရဲ႕ အယ္ဒီတာအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့
၀ါရင့္သတင္းစာဆရာႀကီး ဟံသာ၀တီဦး၀င္းတင္က သမၼတကေနဒီ လုပ္ၾကံခံရတဲ့သတင္းကို လက္ႏွိပ္စက္နဲ႔႐ိုက္ၿပီးေတာ့ သတင္းစာမွာ အခ်ိန္မီ
ထည့္ႏုိင္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒီသတင္းအေပၚ လူအေတာ္မ်ားမ်ားက
စိတ္၀င္တစားရွိခဲ့ၾကတယ္လုိ႔လည္း ဦးဝင္းတင္က ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။

"ကေနဒီက ျမန္မာျပည္မွာ အဲ့ဒီ့အခ်ိန္တုန္းက လူငယ္ေတြၾကားထဲမွာေရာ ထင္ရွားတဲ့ အေမရိကန္သမၼတျဖစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ စိတ္ဝင္စားခံရတဲ့ သမၼတျဖစ္ေတာ့ ကေနဒီလုပ္ၾကံခံရတယ္ဆိုတဲ့သတင္းကို သိတာနဲ႔တၿပိဳင္နက္တည္း လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း စိတ္မေကာင္းၾကဘူး။

ေနာက္ၿပီးေတာ့ အခ်င္းခ်င္းေတြ ဖုန္းဆက္ၿပီးေျပာၾကတယ္။ မီဒီယာေတြကို လွမ္းေျပာၾကတယ္။ အဲ့ဒီ့ေလာက္ႀကီး လႈပ္လႈပ္ရွားရွားျဖစ္တာကေတာ့ ေသခ်ာတယ္။ အဲ့တာကေတာ့ က်ေနာ္သတိထားမိတာကေတာ့ အဲ့ေလာက္ပါပဲ။

က်န္တဲ့ဟာကေတာ့ သိပ္ၿပီးေတာ့ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြးတာတို႔၊ အင္တာဗ်ဴးေတြလုပ္တာ၊ ေရးၾက၊သားၾက ေျပာၾကဆိုၾက ဆိုတဲ့ပံုစံနဲ႔ေတာ့ သိပ္ေတာ့မေတြ႔ၾကဘူးထင္တယ္။ သို႔ေသာ္ သူတို႔ စိတ္ဝင္စားတယ္။ လူေတြက ေတာ္ေတာ္စိတ္ဝင္စားတဲ့အတြက္ က်ေနာ္ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ေၾကးမံုသတင္းစာဟာဆိုရင္ မနက္ႀကီးေလးငါးနာရီမွာ ရတဲ့သတင္းကို က်ေနာ္တို႔ ခ်က္ျခင္းက်ေနာ္တို႔ ေျပာင္းလဲၿပီးေတာ့ ရတဲ့နည္းနဲ႔ မွီေအာင္လုပ္ၿပီးေတာ့ သတင္းေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲ့တာကိုေတာ့ က်ေနာ္မွတ္မိပါတယ္။"

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အဲဒီအခ်ိန္ဟာ ကြယ္လြန္သူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း
ဦးေန၀င္းဦးေဆာင္တဲ့ စစ္တပ္ကေန ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးႏု ဦးေဆာင္တဲ့
ဖဆပလအစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ၿပီးေတာ့ အာဏာသိမ္းယူထား
တဲ့ကာလျဖစ္ပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့
၀ါရင့္သံတမန္ေဟာင္းတစ္ဦးျဖစ္သူ သခင္ခ်န္ထြန္းက ေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္က
လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးအဖြဲ႔မွာ အဖြဲ႔၀င္နဲ႔ အထူးအရာရွိအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသူပါ။ သမၼတကေနဒီ လုပ္ၾကံခံရတဲ့ သတင္းကို ေရဒီယုိကေန ၾကားခဲ့ရၿပီး သူ အေတြးျဖစ္ခဲ့ပံုကို သခင္ခ်န္ထြန္းက အခုလို ေျပာျပပါတယ္။

" ဒီအစဥ္အလာဟာ အင္မတန္မွ ဆိုးသြမ္းတဲ့အစဥ္အလာ၊ အင္မတန္ ဆိုးသြမ္းတဲ့ လုပ္ရပ္လို႔ပဲ ဒီလိုျမင္ခဲ့ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြကိုလည္း လုပ္ၾကံခဲ့တာကိုး။ လုပ္ၾကံခဲ့ေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာလည္း ဘာပဲေျပာေျပာ လူအားလံုးဟာ ပူေဆြးေသာကေရာက္ခ့ဲၾကရတယ္။

ဘာပဲေျပာေျပာ ႏုိင္ငံမွာ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြရဲ့ ေရွ႕ေဆာင္မႈမရွိတဲ့အတြက္ ဆံုးရံႈးမႈ အႀကီးအက်ယ္နစ္နာမႈရွိရတယ္လို႔ ဒီလိုပဲျမင္ခဲ့ပါတယ္။ အားလံုးဟာ လုပ္ႀကံမႈကို မႀကိဳက္ၾကပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရးကိုေလ့လာတဲ့သူေတြ၊ ဝါသနာပါတဲ့သူေတြ၊ သတင္းစာေတြ ဖတ္တဲ့သူေတြက ဒါေတြကို အကုန္လံုးသိထားတယ္။ ဒီလိုပုဂၢိဳလ္ေတြကေတာ့ ဒါကို ရံႈ႕ခ်ၾကတဲ့သေဘာေတြ႔ရပါတယ္။"

သမၼတကေနဒီဟာ ဇနီးျဖစ္သူ ဂ်က္ကလင္း ကေနဒီ (Jacqueline Kennedy) နဲ႔အတူ ကားနဲ႔သြားေနခ်ိန္မွာ ေသနတ္သမား ေအာစ္ေ၀ါလ္ဒ္က ပစ္ခတ္ခဲ့တာပါ။ ေအာစ္ေ၀ါလ္ဒ္ကိုယ္တိုင္ဟာလည္း
သမၼတကို လုပ္ၾကံမႈနဲ႔ တရား႐ံုး တင္စစ္ေဆးတာ မခံရခင္ မွာပဲ ဂ်က္က္ ႐ူဘီ
(Jack Ruby) ဆိုသူက ေသနတ္နဲ႔ပစ္လို႔ ေသဆံုးသြားခဲ့ျပန္ပါတယ္။

ကမာၻ႔ထိပ္တန္းႏုိင္ငံႀကီးက တာ၀န္အရွိဆုံးျဖစ္တဲ့ သမၼတတစ္ေယာက္လံုး လုပ္ၾကံခံရေလာက္ေအာင္ ဘာ့ေၾကာင့္ လံုျခံဳေရး ေပါ့ေလ်ာ့ရတာလည္း ဆိုတာကို ေမးခြန္းထုတ္မိၿပီး စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိတယ္လို႔ ေျပာသူက အဲဒီအခ်ိန္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ အလယ္ ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ရဲ႕ တိုင္းမွဴးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနခဲ့ၿပီး ေနာင္မွာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္အထိ ျဖစ္လာခဲ့တဲ့
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ႀကီးေဟာင္း သူရဦးတင္ဦးျဖစ္ပါတယ္။

"တိုင္းျပည္တခုက ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဘာျဖစ္လို႔ အဲ့ေလာက္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ႀကီး၊ အရင္တုန္းကလည္း အီဗရာဟင္လင္ကြန္းတို႔ အသတ္ခံရတာလည္း ၾကားဖူးပါတယ္။ ျဖစ္ရေလျခင္းဆိုတာမ်ိဳးေပါ့ဗ်ာ။ သမၼတတေယာက္ေတာင္ လုပ္ၾကံခံရေလာက္ေအာင္ လံုျခံဳေရးက ဘယ္လိုျဖစ္တာလဲ။

ဘာလဲဆိုတဲ့ အေတြးေတြေတာ့ ရွိတာေပါ့။ တပ္ထဲမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔တပ္ထဲမွာကေတာ့ ဒီလိုဟာမ်ိဳးနဲ႔ပတ္သက္တာ အားလံုးက သိပ္ၿပီး မလုပ္ၾက၊ မျပဳၾက၊ မရွိၾကတဲ့အခါက်ေတာ့ကာ သိပ္ေတာ့ ပူပင္မႈမျဖစ္ေလာက္ဘူး ထင္တယ္။ အဲ့တာၾကားေတာ့ စိတ္မေကာင္းဘူးဗ်။"

၁၉၆၃ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီဆိတ္သုန္းခါစ
အခ်ိန္ကာလျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီေန႔အခ်ိန္အခါလိုမ်ဳိး သတင္း မီဒီယာေတြမွာ
ပြင့္လင္းစြာ ေရးသား ေဖာ္ျပႏုိင္တာမ်ဳိးမရွိတာေၾကာင့္ လူထုအျမင္ကို သိရေအာင္ ေမးျမန္းႏုိင္တာမ်ဳိး၊ အေမရိကန္ သမၼတတစ္ဦး လုပ္ၾကံခံရတဲ့အေပၚ ဘက္ေပါင္းစံုက ေ၀ဖန္္ သံုးသပ္ခ်က္မ်ဳိးေတြမရွိခဲ့ဘူးလို႔ ၀ါရင့္သတင္းစာဆရာႀကီး ဟံသာ၀တီဦး၀င္းတင္က ေျပာပါတယ္။

ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း
VOA Burmese